2-5 yaşları arasında çocuğun büyüme hızı nispeten yavaşlar ve kilo alması da azalır. Dolayısıyla fazla beslenmeye de gerek yoktur. Bunun bir doğal sonucu olarak aileler kolayca endişeye kapılırlar.
Çocuğun ihtiyacından fazla yemek yemesini beklerler. Oysa sağlıklı bir çocuk ihtiyacı kadar yiyecektir. İşte bu durumda ailenin endişesinden kaynaklanan yemek yeme sorunları ortaya çıkabilir. Nazlanma, oyalanma, yemek süresini uzatma, yemek seçme, fazla ısrar edilirse reddetme, kusma görülebilir. Ailenin daha da ısrarı bu tabloyu her yemek öğününde tekrarlanır hale getirir. Artık anne-baba ve çocuk karşılıklı bu çekişme durumuna adeta şartlanmıştır. Oysa ortada çocuğun sağlığını tehdit eden bir durum çoğu zaman söz konusu değildir.
Ancak bazı hallerde veya bazı bedensel hastalıklarda çocuğun yemek yemesini engelleyici, azaltıcı organik nedenler söz konusudur. Böyle bir durum, zaten esas bedensel hastalık çerçevesinde düşünülmelidir.
Sağlıklı çocukların iştahsız olmasının sebepleri neler olabilir?

  • Anne-babanın çocuğun üstüne aşırı düşmeleri
  • Yemek yeme kurallarında katılık
  • Çocuğu yemek yeme konusunda tehdit etmek
  • Çocuğu kusma derecesine gelinceye kadar beslemek
  • Kendi kendine yiyebileceği yaşlarda bile, çocuğu annenin beslemesi
  • Çocuğu, sevmediği yiyecekler için zorlamak
  • Yemek yemediği yada az yediği zamanlar çocuğu duygusal ve fiziksel olarak cezalandırmak
  • Çocuğa sürekli olarak başka çocukları örnek göstermek, kıyaslamak

Bu ve buna benzer nedenler, çocuğun yemek yemeyi reddetmesine sebep olur. Buluğ çağında, daha çok kız çocuklarında rastlanan ve “anoreksia ner-voza” adı verilen yemek yemeyi reddetme hastalığı, kız çocuğunun anne ile sağlıklı iletişim ve sevgi gereksinmesinin doyurulamadığınm belirtisidir. Bu hastalıkta, genç insan yemek yemeyi kesinlikle reddeder, ani kilo kayıpları olur. Ciddi bir takip ve tedavi gerektiren bir davranış bozukluğudur.

Yemek yemeyi reddetmede, anne ile çocuk arasında, çocuğun ruh sağlığını yakından ilgilendiren sorunlar göze çarpar. 0-6 yaş, çocuğun sağlıklı bir kişilik yapısının temellerinin atıldığı dönemdir. Ama ne yazık ki, bazen çocuk bu yaşlar arasında davranış bozuklukları geliştirebiliyor. Bu yüzden anne-ba-baların çok dikkatli ve özenli olmaları gerekiyor.

Çocukta aşırı yemek yemenin bir davranış bozukluğu olarak ortaya çıkma nedenlerinin başında da, çocuğun doyurulmamış duygusal gereksinimlerinin tatminini görüyoruz. Anne-baba-çocuk arasında yeterli düzeyde sevgi yoğunluğu yoksa, çocuğun duygusal sorunlarına anne-baba cevap vermiyorsa, anne-baba çocuklarına karşı ilgisizse, eşlerden biri aşırı katı, diğeri aşırı hoşgörülü ise, çocuk yemek yeme davranışlarını abartabiliyor.

Aşırı yemek yemek, çocuk için bir ruhsal doyum arama çabasıdır. Anlaşılmayan ve yeterince kendini ifade edemeyen çocuklarda bu davranış bozukluğu görülebilir.

 
Prof. Dr. Meral Özmen | Uzm. Ped. Emine Eraslan
Annelere Öğütler | Prof. Dr. Ömer Devecioğlu | İstanbul Tıp Kitabevi 2008 | Sayfa 86 – 102